Năm 2019, vụ cháy nổ xảy ra tại nhà máy Rạng Đông, Hà Nội làm rò rỉ lượng lớn thủy ngân khiến nhiều người lo lắng. Tuy nhiên nhiều bạn đọc vẫn chưa biết thủy ngân là gì? Nó ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe con người? Cách xử lý và phòng ngừa ngộ độc thủy ngân. MEDLATEC sẽ cung cấp một số thông tin liên quan qua các bài viết sau.

16/10/2014 | Sữa chua men vi sinh chống ngộ độc kim loại nặng

1.Thủy ngân là gì và tác hại của nó đối với sức khỏe

Thủy ngân là một kim loại nặng màu bạc có ký hiệu Hg. Thủy ngân tồn tại ở thể lỏng và dễ bay hơi ở nhiệt độ thường và khuếch tán ra môi trường xung quanh. Được sử dụng trong nhiệt kế, bóng đèn, dung môi trong phòng thí nghiệm, chất hàn răng và hơn thế nữa.

<img src="https://login.medlatec.vn//ImagePath/images/20200628/20200628_thuy-ngan-1.jpg" alt="Ở nhiệt độ phòng, Hg tồn tại ở thể lỏng " /

Ở nhiệt độ phòng, Hg tồn tại ở trạng thái lỏng

Hg là một chất độc hại, nguy hiểm cho sức khỏe con người. Theo WHO (Tổ chức Y tế Thế giới), chất này là một trong mười hóa chất độc hại hàng đầu. Ở dạng kim loại, các hợp chất và muối của thủy ngân rất độc. Những chất này có thể gây tổn thương não và gan khi cơ thể chạm vào, hít vào hoặc nuốt phải chúng.

Thủy ngân là một chất độc tích lũy sinh học dễ dàng hấp thụ qua da, hệ hô hấp và tiêu hóa của con người. Hợp chất hữu cơ của thủy ngân độc hơn hợp chất vô cơ. Hợp chất độc hại duy nhất của thủy ngân là metyl thủy ngân, có thể gây tử vong khi ở dạng giọt nhỏ trên da.

Bệnh Minamata là một dạng ngộ độc làm tê liệt hệ thần kinh trung ương và hệ nội tiết. Các bệnh lý răng miệng, răng hàm mặt. Nhiễm độc kéo dài có thể dẫn đến tử vong trong tử cung hoặc dị tật bẩm sinh.

2. Các nguồn lây nhiễm thủy ngân

Với mức độ rủi ro trên, chúng ta sẽ tìm hiểu các nguồn lây nhiễm, bao gồm:

• Hg kim loại: Tiếp xúc với đường hô hấp và hít vào phổi. Dạng hơi của thủy ngân là nguy hiểm nhất. Chất này sinh ra do hoạt động của các nhà máy nhiệt điện, lò đốt rác hoặc do cháy rừng, nhiệt kế bị hỏng, v.v.

• Methyl thủy ngân (MeHg): Rò rỉ vào cơ thể khi ăn cá nước ngọt và nước mặn. Đặc biệt là các loài cá lớn, đứng đầu chuỗi thức ăn như cá mập, cá vược, cá kiếm…

Ăn cá biển nhiễm độc thủy ngân

• Hợp chất vô cơ: Có trong thuốc uống, thuốc xịt chống côn trùng, thuốc mỡ, pin hoặc một số phương thuốc thảo dược. Có hại nếu nuốt và hít phải.

• Phenyl thủy ngân: có trong sơn latex, sơn chống thấm, một số mỹ phẩm, v.v. Hợp chất này xâm nhập vào cơ thể qua da, ăn uống hoặc hít thở.

Thủy ngân chủ yếu được tiếp xúc qua thực phẩm như ăn thực vật bị ô nhiễm và ăn hải sản. Hầu như khi tiếp xúc, chất độc được hấp thụ vào máu và phân phối đến mô não. Ngoài ra, nó còn được truyền đến thai nhi và não thai nhi qua nhau thai.

3. Dấu hiệu và triệu chứng lâm sàng

Dấu hiệu ngộ độc ban đầu được gọi là dị cảm khi bạn cảm thấy tê và ngứa ran ở môi và ngón tay. Có những biểu hiện khác nhau tùy thuộc vào hình thức, thời gian và cường độ tiếp xúc.

Gây nhiễm độc cấp tính khi tiếp xúc với thủy ngân ở dạng nguyên tố hoặc vô cơ. Tiếp xúc với chất hữu cơ có thể gây ngộ độc mãn tính.

• Trường hợp cấp tính: Hít phải thủy ngân có thể gây bệnh phổi nặng cấp tính với các triệu chứng ban đầu: ho, khó thở, đau ngực, đôi khi kèm theo sốt. Các triệu chứng sẽ giảm dần trong vòng một tuần. Tuy nhiên, đã có trường hợp bệnh diễn tiến nặng như suy hô hấp, phù phổi cấp hoặc tử vong.

• Trường hợp mãn tính: tiết nước bọt, viêm nướu, run tay chân, rối loạn chức năng thần kinh và các biểu hiện khác. Dùng cho trẻ hay quên, mất ngủ, chán ăn, hay buồn bực, tâm trạng bất ổn. Các triệu chứng có thể xuất hiện vài ngày hoặc vài tuần sau khi ăn thực phẩm có độc như cá biển.

• Việc nuốt phải thủy ngân vô cơ (đặc biệt là pin) có thể gây ra các triệu chứng bao gồm đau bụng, buồn nôn hoặc nôn ra máu, cảm giác nóng rát ở niêm mạc miệng, có thể hoại tử ống thận cấp tính sau khi nuốt vài ngày hoặc Suy thận, rối loạn điện giải, có thể gây tử vong.

• Suy nhược thần kinh khi cảm lạnh, suy giảm khả năng nói và vận động, mất hứng thú, rối loạn thần kinh, run cơ và thậm chí tử vong. Ngoài ra, thủy ngân rất độc đối với phụ nữ mang thai, ăn hoặc ăn nhiều cá biển có thể gây sảy thai, chậm phát triển, tâm thần, bại não, dị tật chân tay, v.v.

Ảnh hưởng của ngộ độc thủy ngân lên hệ thần kinh, gây run cơ

4.Chẩn đoán ngộ độc

Việc chẩn đoán ngộ độc đúng cách cần xác định thời gian tiếp xúc, các yếu tố vật lý và nồng độ Hg tăng cao trong cơ thể. Phải đo chính xác nồng độ của chất này trong máu và nước tiểu trong vòng 24 giờ.

Ngoài ra, một số xét nghiệm như xét nghiệm chức năng gan, thận, chụp Xquang tim phổi, tế bào máu, phân tích khí máu.

5. Điều trị ngộ độc thủy ngân

Không ăn thực phẩm bị ô nhiễm

Loại bỏ tất cả các nguồn thủy ngân mà bệnh nhân tiếp xúc, nếu nên ngừng ăn hải sản

Thay đổi môi trường

Nếu nguồn bệnh bắt đầu từ nơi làm việc hoặc tiếp xúc với môi trường bị ô nhiễm, hãy rời xa bệnh nhân hoặc thay đổi nơi làm việc để có được điều trị tốt hơn và an toàn cho bệnh nhân.

Liệu pháp thải sắt

Những trường hợp nghiêm trọng cần điều trị thải sắt. Thuốc thải sắt liên kết với kim loại nặng trong máu và nước tiểu để loại bỏ độc tố và kim loại nặng ra khỏi cơ thể. Nhưng ngoài ra, có những rủi ro, tác dụng phụ và chỉ nên được bác sĩ kê đơn nếu cần thiết.

Liệu pháp thải sắt để loại bỏ độc tố thủy ngân

Ngộ độc thủy ngân có thể gây ra tác dụng phụ lâu dài, vì vậy việc theo dõi và điều trị tùy thuộc vào tình trạng nhiễm trùng cụ thể.

6.Biện pháp phòng ngộ độc

Để phòng ngộ độc Hg cần thực hiện các biện pháp sau:

• Loại bỏ Hoặc giảm việc sử dụng và tiếp xúc với các sản phẩm có chứa các chất này, chẳng hạn như bóng đèn, nhiệt kế, pin, v.v.

• Khuyến khích sử dụng năng lượng sạch như năng lượng gió, năng lượng mặt trời.

• Không sử dụng để đãi vàng và ngừng khai thác mỏ.

• Cần thường xuyên kiểm tra, giám sát chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm.

• Nhiệt kế khi bị vỡ cần phải đập vỡ. Sử dụng bụi bột lưu huỳnh (nếu có) hoặc lòng đỏ trứng. Nếu không có sẵn bột lưu huỳnh, hãy sơ tán trẻ em và người thân đến địa điểm khác. Dùng găng tay, khẩu trang và giấy đổ từ từ và nhẹ nhàng các giọt thủy ngân vào lọ đậy kín để các hạt không bị vỡ ra, sau đó mở cửa để thông gió. Quần áo bị dính thủy ngân cần được thay và làm mát bằng nước lạnh. Đừng đổ nó xuống cống, hãy mang nó đến đúng nơi.

Qua bài viết hữu ích này, hi vọng bạn đọc đã hiểu thủy ngân là gì? Mức độ nguy hiểm đối với sức khỏe và các vấn đề liên quan cần lưu ý. Khi có bất thường về sức khỏe, vui lòng liên hệ Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC qua số điện thoại1900 56 56 56hoặc truy cập website: medlatec.vn để biết thêm thông tin chi tiết.

.