Thạch tín là một chất có thể tồn tại trong môi trường đất, nước, và không khí. Khi tiếp xúc hoặc nuốt phải thạch tín trong một khoảng thời gian ngắn, sẽ gây ra những bệnh nguy hiểm như ngộ độc, bệnh đường ruột, ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, gây ung thư da và thậm chí dẫn đến tử vong nếu hấp thụ quá nhiều. Để hiểu rõ hơn về thạch tín, phân loại, nguồn gốc và tác hại của chất này, hãy đọc bài viết dưới đây.
Thạch tín là gì?
Thạch tín (hay còn gọi là asen vô cơ) có thành phần chính là As2O3, thuộc nhóm bán kim loại có khả năng tan trong nước hoặc đất đá. Tình trạng tồn tại của thạch tín phụ thuộc vào khu vực địa chất mà nó xuất hiện.
Thạch tín là một chất độc hại có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của con người và các loài sinh vật khi tiếp xúc. Chất này không màu, không mùi, và không vị, khó phát hiện bằng mắt thường hay thử nếm. Do đó, nhiều người đã sử dụng nước chứa thạch tín trong một thời gian dài mà không nhận ra, chỉ khi xuất hiện các dấu hiệu bệnh mới biết nguyên nhân từ việc sử dụng nguồn nước không an toàn.
Phân loại thạch tín
Dựa vào cấu trúc hóa học, thạch tín được chia thành 2 loại chính:
1. Thạch tín hữu cơ:
Là các hợp chất hữu cơ chứa thạch tín, tìm thấy trong mô của động thực vật. Khi thạch tín hữu cơ đi vào cơ thể con người, không gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
2. Thạch tín vô cơ:
Là các hợp chất chứa asen không liên kết với nguyên tử cacbon hoặc các nguyên tử thạch tín tinh khiết. Thạch tín vô cơ được tìm thấy trong nước và đất. Khi tiếp xúc với thạch tín vô cơ, sẽ gây độc và nguy cơ gây ung thư cao.
Đó là những thông tin cơ bản về thạch tín mà bạn nên biết.
Nguồn gốc thạch tín
Thạch tín là một chất gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Những nguồn gốc chính của thạch tín bao gồm:
1. Hoạt động nông nghiệp:
Việc sử dụng quá nhiều phân bón hóa học và thuốc trừ sâu trong nông nghiệp, đặc biệt là nông nghiệp lúa nước, làm cho cây trồng không thể hấp thụ hết. Lượng thuốc trừ sâu dư thừa chứa thạch tín sẽ ngấm vào đất và ô nhiễm các nguồn nước ngầm.
2. Hoạt động công nghiệp:
Các ngành công nghiệp như thuộc da, thuốc nhuộm, sơn, chất bảo quản cho gỗ, thủy tinh, đồ gốm thải ra lượng lớn chất thải chứa thạch tín. Nếu quá trình xử lý chất thải không đảm bảo, thạch tín sẽ xả thải trực tiếp vào môi trường và ảnh hưởng tới chất lượng nguồn nước.
3. Đốt nhiên liệu hóa thạch:
Đốt than trong việc nấu ăn hàng ngày, hoạt động công nghiệp nhiệt điện, sản xuất vật liệu xây dựng (gạch) tạo điều kiện hình thành thạch tín.
4. Sự hòa tan tự nhiên:
Các khoáng chất và quặng tự nhiên bị hòa tan bởi nước và không khí, tạo ra thạch tín. Hiện tượng này thường xảy ra nhiều nhất ở các vùng đồng bằng châu thổ có chứa mỏ than.
5. Hoạt động tinh lọc kim loại:
Hoạt động chế tác trang sức, đồ dùng, máy móc trong việc tinh lọc kim loại cũng tạo ra thạch tín.
Tác hại của thạch tín
Thạch tín không màu, không mùi, không vị, khó phát hiện. Một số người tiếp xúc với nước chứa thạch tín từ 5-15 năm trước khi phát hiện các triệu chứng bất thường, gồm:
- Nôn mửa, đau bụng và tiêu chảy
- Tê bì tay chân, chuột rút, ngứa da
- Thâm tím toàn thân, đi tả, bí tiểu
- Hồng cầu và bạch cầu suy giảm nhanh chóng
- Mệt mỏi, suy nhược thần kinh
- Thay đổi sắc tố, sừng hóa lòng bàn tay, bàn chân
- Ung thư da, ung thư bàng quang, ung thư phổi
- Các bệnh lý liên quan đến thần kinh, phổi, tim mạch, đái tháo đường, nhồi máu cơ tim
- Nguy hiểm đối với phụ nữ mang thai, trẻ sơ sinh và người cao tuổi
- Tử vong trong vòng 24 giờ nếu không được điều trị kịp thời
Đó là những tác hại của thạch tín.
Các biện pháp ngăn ngừa ngộ độc thạch tín
Thạch tín có thể xâm nhập vào cơ thể con người qua da, hít thở hoặc qua việc tiếp nhận thức ăn và nước uống. Dưới đây là một số biện pháp đề xuất để ngăn ngừa ngộ độc thạch tín:
Đầu tiên, khi làm việc trong môi trường khắc nghiệt, tiếp xúc với các chất độc hại như phun thuốc trừ sâu, làm việc trong các nhà máy công nghiệp như thuộc da, sơn, nên đeo khẩu trang và đồ bảo hộ đều đặn.
Thứ hai, mua thực phẩm từ các nguồn uy tín đã được kiểm chứng chất lượng như siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch hoặc có thể tự trồng (nếu có điều kiện) để hạn chế tiếp xúc với thực phẩm ô nhiễm gây hại cho sức khỏe.
Sử dụng máy lọc nước để ngăn ngừa ngộ độc thạch tín.
Bạn cũng có thể sử dụng nước ion kiềm mạnh (độ pH 10.5 – 11.5) từ máy lọc nước ion kiềm để ngâm rau, củ, quả hàng ngày để loại bỏ tạp chất dư thừa.
Đặc biệt, đối với nước uống hàng ngày, bạn nên sử dụng máy lọc nước để loại bỏ các chất ô nhiễm như thạch tín, thủy ngân, vi khuẩn, virus, chất bảo quản, clo dư thừa, chất hữu cơ,…
Máy lọc nước hiện đại không chỉ tạo nước tinh khiết mà còn bổ sung các lõi lọc chức năng giúp bù khoáng và cân bằng độ pH cho nước uống, mang lại lợi ích sức khỏe cho con người.
Trên đây là những thông tin giúp bạn hiểu rõ về thạch tín. Đừng quên bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình khỏi những tác hại của chất độc này.
Được chỉnh sửa bởi: HEFC
