Thượng nguồn là gì?

Thượng nguồn là thuật ngữ tiếng Anh dùng để chỉ Upstream.

Thượng nguồn (hay còn gọi là khâu đầu) là một thuật ngữ được sử dụng trong ngành công nghiệp dầu khí để ám chỉ quá trình tìm kiếm, khai thác và thăm dò.

Mục tiêu cuối cùng của Thượng nguồn là tìm ra và khai thác dầu khí.

Các công ty dầu khí thường được chia thành ba phân khúc: thượng nguồn, trung nguồn và hạ nguồn. Các công ty thượng nguồn chủ yếu tập trung vào quá trình tìm kiếm và khai thác ban đầu. Công ty thượng nguồn thường được gọi là Công ty thăm dò và khai thác (E&P).

Khu vực thượng nguồn trong ngành dầu khí bao gồm quá trình từ khâu thăm dò sơ bộ cho đến khai thác. Các công ty thượng nguồn có thể tham gia vào tất cả các bước trong quá trình này hoặc chỉ tham gia một phần.

Nhiều công ty dầu khí lớn được gọi là “công ty liên hợp lớn” vì họ kết hợp hoạt động thượng nguồn với hoạt động trung nguồn và hạ nguồn, từ quá trình sản xuất đến phân phối và bán hàng.

Quá trình thăm dò dầu

Khai thác dầu khí là một phần quan trọng của quá trình Thượng nguồn. Thăm dò dầu mỏ đòi hỏi các kỹ thuật và công nghệ tinh vi.

Thường thì quá trình thăm dò bắt đầu từ những khu vực có tiềm năng, thường là do có các mỏ dầu hoặc các tài nguyên dầu mỏ đã được biết đến. Trong những khu vực có tiềm năng, các hoạt động thăm dò được tiến hành để xác định ranh giới của tài nguyên.

Phân tích địa vật lý và địa hoá được thực hiện bằng các kỹ thuật như khảo sát phân cực kích thích (IP), khoan và phân tích, dòng điện,… Nếu phân tích cho thấy khu vực có khả năng chứa tài nguyên, các giếng thăm dò sẽ được khoan để kiểm tra. Trong lĩnh vực dầu khí, thăm dò giếng khoan là một phần quan trọng của quá trình thăm dò. Nếu giếng thăm dò thành công, công ty thượng nguồn sẽ xây dựng giếng và khai thác tài nguyên dầu khí. Họ cũng vận hành các giếng để đưa dầu thô hoặc khí tự nhiên lên mặt đất.

Các giai đoạn tiếp theo

Sau khi dầu khí đã được khai thác, giai đoạn thượng nguồn đã hoàn thành. Các công ty trung nguồn sẽ thu gom tài nguyên thô và vận chuyển chúng thông qua các phương tiện như đường ống, đường sắt hoặc xe tải đến nhà máy lọc dầu. Nhà máy lọc dầu là giai đoạn hạ nguồn trong ngành công nghiệp dầu khí. Tại đây, dầu thô sẽ được chế biến thành các sản phẩm dầu mỏ cuối cùng. Họ cũng bán và phân phối khí đốt tự nhiên và các sản phẩm dẫn xuất từ dầu thô.

(Theo HEFC)