Thuốc tễ và lợi ích của nó
Thuốc tễ, hay còn gọi là viên hoàn mềm, là một loại thuốc trong Đông Y có thể nhai thay vì uống. Đây là một sự kết hợp của nhiều loại thuốc Đông Y khác nhau, để tiện lợi cho việc sử dụng. Việc sử dụng thuốc tễ giúp giảm lượng thuốc cần dùng mỗi lần uống. Các chiết xuất từ dược liệu được tập trung, cô đặc thành viên hoàn mềm bằng mật ong. Viên hoàn này vẫn đảm bảo hiệu quả và công năng như loại nước sắc từ các thang thuốc Đông Y.
Thuốc tễ dùng cho ai?
Thuốc tễ được sử dụng để điều trị cho những người bị bệnh mãn tính và cần uống thuốc trong một thời gian dài. Đặc biệt là những bệnh nhân cần bồi bổ phục hồi cơ thể, ví dụ như bổ thận, bổ tỳ, bổ gan, bổ tâm tỳ… Ngoài ra, thuốc tễ cũng có thể giúp phòng ngừa mắc các bệnh suy nhược cơ thể, kém ăn, kém hấp thu, đau lưng, nhức mỏi vai gáy, mất ngủ, tiểu đêm, suy yếu sinh lý…
Tuy nhiên, khi sử dụng thuốc tễ, cần lưu ý phải dùng đúng người và đúng bệnh để tránh tác dụng phụ. Đặc biệt, bệnh nhân đái tháo đường cần cẩn thận vì thuốc tễ có hàm lượng đường cao.
Cách làm thuốc tễ trong Đông Y
Cách 1: Bào chế thủ công
Bạn có thể tự bào chế thuốc tễ bằng cách thủ công. Dưới đây là cách thực hiện đơn giản:
Chuẩn bị dụng cụ
– Tán bột thuốc mịn và trộn đều.
– Chuẩn bị chậu inox, nồi inox, chày, cối, đôi đũa, mâm ăn cơm, găng tay y tế, cân thuốc.
– Chuẩn bị các nguyên liệu: Mật ong, cao thuốc đã cô lỏng (nếu có), dầu mè hoặc dầu ăn.
Cách thực hiện
Sau khi chuẩn bị đầy đủ dụng cụ, bạn thực hiện các bước sau:
+ Tán bột thuốc:
– Nếu là loại thuốc bột, bạn có thể xay thuốc bằng máy xay thuốc Đông Y hoặc nhờ tiệm thuốc xay giúp.
– Nếu không thể xay được, bạn cũng có thể sấy thuốc để làm cho nhuyễn hoặc cô đặc. Nếu không được sấy, bạn có thể trộn thuốc với nước và mật ong để làm viên hoàn mềm. Lưu ý là càng cô đặc thuốc càng tốt để dễ trộn và làm viên.
– Bạn cũng có thể thêm từ 3-5 thang thuốc khác để tăng công năng và hoạt chất của viên hoàn.
+ Làm viên hoàn:
– Đun sôi mật ong trong nồi inox với lửa nhỏ vừa. Sau đó vớt bọt nổi lên để tránh làm thuốc bị mốc. Nếu có cao thuốc cô đặc, bạn đổ cùng mật ong và đun chung. Tiếp tục hớt bọt nếu có.
– Khi mật ong nguội đến nhiệt độ ấm, từ từ đổ vào chậu chứa bột thuốc.
– Vừa đổ mật ong vừa dùng đũa trộn đều thuốc.
– Lưu ý không đổ hết mật ong một lần, để điều chỉnh lượng mật ong sao cho bột thuốc không quá nhão hoặc khô.
– Đeo găng tay y tế và trộn bột cho đến khi mịn và dẻo.
– Chia bột thành từng phần nhỏ và đặt vào cối, sau đó giã bằng chày. Thời gian giã càng lâu, bột càng mịn và dẻo hơn.
– Thêm một chút dầu mè vào cối, nhưng chỉ một ít để không làm dính cối. Đồng thời, không thêm quá nhiều dầu để tránh làm bột khó kết dính.
– Dùng tay vo viên thành viên hoàn theo khối lượng và số viên mong muốn. Sau đó, đặt viên hoàn lên mâm đã chuẩn bị và phủ giấy hoặc báo. Để viên hoàn trên mâm, không để tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.
Cách 2: Sử dụng máy làm viên hoàn
Bạn cũng có thể sử dụng máy làm viên hoàn tự động hoặc máy làm viên hoàn bán tự động để làm thuốc tễ. Máy giúp bạn làm viên hoàn nhanh chóng, đều đặn và đẹp mắt. Bạn không cần phải tốn nhiều công sức như khi làm bằng tay. Máy cũng cho phép làm nhiều viên hoàn cùng một lúc và tăng năng suất sản xuất viên hoàn mềm.
Đến HEFC để tìm hiểu thêm
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về thuốc tễ và cách làm thuốc tễ, hãy ghé thăm website của HEFC. Tại đây, bạn có thể tìm thêm thông tin chi tiết và các sản phẩm liên quan đến thuốc Đông Y.
Thông tin được cập nhật bởi HEFC – trung tâm đào tạo và nghiên cứu y học cổ truyền.
