Sự Tạo Hình Thanh Quản
Thanh quản có hình dạng giống một tháp, gồm có 3 mặt, với chiều dài khoảng 44mm ở nam giới và 36mm ở nữ giới. Đường kính ngang của thanh quản dao động từ 41-43mm, trong khi đường kính trước sau là 26-36mm.
Thanh quản được tạo thành từ các mảnh sụn, chúng được gắn kết với nhau và với các cấu trúc xung quanh thông qua cơ hoặc các thành phần mô sợi và đàn hồi.
Cấu trúc của thanh quản được hình thành từ các mảnh sụn và được nối lại với nhau thông qua các khớp, dây chằng, các cơ và các màng.
Các Mảnh Sụn Trong Thanh Quản
Thanh quản bao gồm hai loại sụn chính:
Sụn Đơn
- Sụn giáp: gồm hai mảnh sụn nối tiếp nhau ở phía trước, tạo thành góc sụn giáp. Góc này nhọn đối với nam giới, trong khi lại là góc tù đối với nữ giới.
- Sụn nhẫn: có hình dạng giống một vòng như một chiếc nhẫn vuông, nằm dưới sụn giáp. Gồm hai phần: phần trước là cung giáp nhẫn tiếp xúc với sụn giáp, phần sau là mặt nhẫn phẳng tiếp xúc với sụn phễu. Bên dưới sụn nhẫn, nó tiếp xúc với vòng sụn khí quản đầu tiên.
- Sụn nắp thanh môn: có hình dạng giống một chiếc lá, nằm ở phía sau lưỡi xương móng và phía trước thanh môn.
- Sụn liên phễu: nối hai mảnh sụn phễu với nhau.
Sụn Kép hoặc Sụn Đôi
- Sụn sừng: nằm phía trên đỉnh sụn phễu.
- Sụn chêm: nằm trên dây chằng phễu nắp thanh hầu.
- Sụn thóc: nằm ở bờ sau phía bên ngoài của vùng giáp móng.
- Sụn vừng: nằm ở đầu dưới dây thanh âm và bờ ngoài của sụn phễu.
- Sụn phễu: ở phía sau, nối tiếp với bờ trên của mặt nhẫn. Sụn phễu có hình dạng giống một tháp tam giác, giống như cái phễu, có 3 mặt trước, sau và trong. Đỉnh của sụn phễu nằm ở phía trên, đáy của nó tiếp xúc với mặt nhẫn và có hai mỏm là mỏm thanh âm ở phía trước phía trong, có dây thanh âm bám vào phía dưới. Mỏm cơ ở phía sau bên ngoài có nhiều sơ bám vào.
Các mảnh sụn được nối vào các cơ lân cận hoặc nối với nhau bằng các dây chằng và các khớp trong thanh quản.
Các Màng Trong Thanh Quản
Có năm màng chính trong thanh quản:
Màng Giáp Móng
- Màng giáp móng: căng từ sụn giáp đến xương móng.
Màng Nhẫn Giáp
- Màng nhẫn giáp: dày và chắc chắn, có cơ nhẫn giáp che phủ.
Màng Tứ Giác
- Màng tứ giác: căng từ nếp tiền đình đến nếp phễu nắp.
Màng Nhẫn Thanh Âm
- Màng nhẫn thanh âm, còn được gọi là nón đàn hồi: căng từ nếp thanh âm đến bờ trên của sụn nhẫn.
Màng Nhẫn Khí Quản
- Màng nhẫn khí quản: đó là nơi mở rộng của khí quản.
Các Dây Chằng Trong Thanh Quản
Trong thanh quản có nhiều dây chằng khác nhau:
Dây Chằng Giáp Móng
- Dây chằng giáp móng: bắt đầu từ sụn giáp đến xương móng.
Dây Chằng Nhẫn Giáp
- Dây chằng nhẫn giáp: nối từ sụn phễu đến sụn giáp.
Dây Chằng Phễu Nắp Thanh Hầu
- Dây chằng phễu nắp thanh hầu: nối từ sụn phễu đến sụn nắp thanh hầu.
Dây Chằng Nhẫn Hầu
- Dây chằng nhẫn hầu: đi từ mảnh sụn nhân ra sau tới đường giữa, tận cùng trong niêm mạc của hầu.
Dây Chằng Nhẫn Phễu
- Dây chằng nhẫn phễu: là dây chằng của khớp nhẫn phễu, đi từ mặt sau ra gần bề mặt trên của mảnh sụn nhẫn tới bề mặt sau của đáy sụn phễu.
Dây Chằng Thanh Âm Trên
- Dây chằng thanh âm trên: tổ chức xơ sợi đi từ góc sụn giáp đến sụn châm.
Dây Chằng Âm Dưới
- Dây chằng âm dưới: tổ chức cơ sợi đi từ mỏm thanh âm của sụn phễu đến góc sụn giáp. Dây chằng âm dưới là dây phát âm chính của thanh quản, rộng hơn dây thanh âm trên, vì vậy khi soi thanh quản, ta có thể thấy hai dây thanh âm dưới.
Dây Chằng Của Nắp Thanh Môn
- Các dây chằng của nắp thanh môn: bao gồm dây chằng móng nắp thanh môn, dây chằng lưỡi nắp thanh môn và dây chằng giáp nắp thanh môn.
Các Khớp Trong Thanh Quản
Trong thanh quản, có hai khớp chính:
Khớp Nhẫn Giáp
- Khớp nhẫn giáp: nằm giữa sừng giáp dưới và sụn nhẫn.
Khớp Nhẫn Phễu
- Khớp nhẫn phễu: là một khớp tục với hai động tác.
Các Cơ Trong Thanh Quản
Có các nhóm cơ chính trong thanh quản, chúng có tác dụng đến các mảnh sụn thanh quản, giúp di chuyển và thay đổi kích thước của thanh môn và độ thanh âm để điều chỉnh quá trình hô hấp và phát âm. Các nhóm cơ bao gồm:
Nhóm Cơ Làm Hẹp Thanh Môn
- Cơ nhẫn phễu bên, hay dây thanh âm: có tác dụng hẹp hai dây thanh âm dưới.
- Cơ giáp phễu: đi từ mặt trong của mảnh sụn giáp rồi đi ra sau lên trên bám vào mỏm cơ của sụn phễu.
- Cơ phễu chéo và ngang: khi hai phễu lại gần nhau, chúng làm hai dây thanh âm dưới khép lại.
- Cơ phễu nắp thanh hầu: khi co lại, chúng làm hẹp lỗ vào của thanh quản, dẫn đến việc đóng kín nắp thanh quản khi nuốt.
Nhóm Cơ Làm Rộng Nắp Thanh Môn
- Cơ nhẫn phễu sau: khi hai dây thanh âm dưới mở ra, chúng làm cho khe thanh môn rộng ra.
- Cơ giáp nắp thanh hầu: khi co lại, sụn nắp thanh quản giảm kích thước, dẫn đến việc rộng phần tiền đình thanh thất.
Nhóm Cơ Làm Căng và Chùng Dây Thanh Âm
- Cơ nhẫn giáp: là cơ ngắn nhưng mạnh nhất. Có tác dụng làm cho hai dây thanh âm căng ra.
- Cơ thanh âm: có tác dụng hẹp thanh môn và đồng thời chùng dây thanh âm.
