Con Ba Khía là một loài cua nhỏ sống ở vùng nước lợ, là một đặc sản đặc trưng của miền Tây Nam Bộ. Ở Miền Bắc và Miền Trung cũng có những loài giống Ba Khía nhưng được gọi bằng tên khác.

Ba Khía là con gì

Ba Khía có tên khoa học là Sesarma mederi thuộc họ Cua Sesarmidae.

Mô tả: Thân hình của Ba Khía tương đương với Cua đồng nhưng tròn hơn và có hoa văn trên lưng. Chúng có càng to màu tím và mình có màu nâu đất, 8 chân có màu tím đậm.

Ở miền Tây Nam Bộ, vào mùa con nước lên (khoảng từ tháng 8 đến 10 âm lịch), khi những hang ổ Ba Khía dày đặc dưới gốc cây đước và cây mắm bị chìm trong nước, chúng phải bò lên thân và rễ cây để trú ẩn và giao phối.

Thời điểm này, Ba Khía tập trung rất nhiều. Mỗi năm, Ba Khía chỉ tập trung một lần trong khoảng 3-4 đêm vào mùa nước lên vào tháng 10 âm lịch.

Con Ba Khía ăn gì

Ba Khía có thói quen trú ẩn vào ban ngày và kiếm ăn vào ban đêm. Chúng ăn các loại quả hạt rơi xuống sông, các loài giáp xác ốc, cá, xác động vật, côn trùng chết dạt ở dưới sông.

Ba Khía có nhu cầu thức ăn rất lớn. Chúng có thể đào bùn để thu nhặt những vật phụ du, những tinh bột từ hoa quả rụng.

Con Ba Khía sống ở đâu

Ba Khía sống trong bãi bồi nước lợ mặn, dưới những tán đước, mắm rậm rạp. Ở miền Nam, chúng mở rộng từ Cần Thơ, Sóc Trăng đến Cà Mau, Bạc Liêu, Cần Giờ (TPHCM) và Gò Công (Tiền Giang).

Con Ba Khía có phải con Cấy không

Ở miền Bắc, người ta gọi Ba Khía là con Cấy. Con Cấy là tên gọi chung của các loài thuộc họ Còng Cấy chân có lông. Câu “Nhát như Cáy” được dùng để chỉ sự nhút nhát của loài này mỗi lần có động là chui vào hang.

Con Cấy thường sống dọc theo các con sông, đặc biệt là những nơi có diện tích bãi bồi lớn.

Nguồn gốc tên gọi Con cáy và con Ba Khía

Nguồn gốc 2 tên gọi này xuất phát từ phiên âm của tiếng Hán Việt.

Nhiều người cho rằng tên Ba Khía được đặt do trên mai của loài này có ba cái khía, nhưng điều này không hoàn toàn đúng. Nhiều giống Ba Khía có hoa văn trên mai rất phức tạp, không đơn giản như cách giải nghĩa trên.

Theo từ điển của tác giả Lê Ngọc Trụ, từ “ba khía” bắt nguồn từ “bành kỳ”, tức “loại cua nhỏ”. Tra từ điển Hán Việt, ta có thể dễ dàng tìm ra “bành kỳ” được viết bằng hai chữ đọc theo tiếng Triều Châu là “bhê ki”, rất gần với “ba khía”.

Trong từ điển Hán Nôm, hai chữ “bành kỳ” được giảng là “con cáy”. Thực tế, chữ “kỳ” đọc theo âm Quảng Đông là “kei” là từ gốc của “cáy”.

Như vậy, “cáy” và “ba khía” đều là phiên âm của “bành kỳ” (con cua nhỏ), nhưng một từ phiên âm theo tiếng Quảng Đông, còn từ kia phiên âm theo tiếng Triều Châu.

Để biết thêm thông tin chi tiết về Ba Khía, bạn có thể truy cập website HEFC.

Được chỉnh sửa bởi HEFC. Xem thông tin chi tiết tại đây.