Quyền ưu đãi và miễn trừ ngoại giao – Khái niệm

Quyền ưu đãi và miễn trừ ngoại giao trong tiếng Anh được gọi là Diplomatic privileges and immunities.

Quyền ưu đãi và miễn trừ ngoại giao là những đặc quyền đặc biệt mà một quốc gia trao cho cơ quan đại diện ngoại giao và các viên chức, nhân viên của cơ quan đó khi họ đang công tác tại quốc gia đó. Điều này nhằm tạo điều kiện cho họ thực hiện nhiệm vụ ngoại giao.

Thời điểm bắt đầu và kết thúc quyền ưu đãi và miễn trừ ngoại giao được quy định trong Điều 39 và Điều 40 của Công ước Viên năm 1961 về quan hệ ngoại giao. Theo đó, những người được hưởng quyền ưu đãi và miễn trừ ngoại giao sẽ được nhận các quyền này ngay từ khi họ nhập cảnh vào quốc gia tiếp nhận để nhậm chức hoặc từ khi bộ ngoại giao (hoặc cơ quan tương tự) của quốc gia tiếp nhận được thông báo về việc bổ nhiệm của quốc gia gửi đến, trong trường hợp người đó đã có mặt ở quốc gia tiếp nhận.

Khi đang ở một quốc gia thứ ba, viên chức ngoại giao cũng có quyền được hưởng các đặc quyền và miễn trừ cần thiết để di chuyển đến quốc gia tiếp nhận hoặc quay về quốc gia của mình. Những đặc quyền và miễn trừ ngoại giao này sẽ được chấm dứt khi chức năng của viên chức hoặc nhân viên ngoại giao kết thúc.

Nội dung của quyền ưu đãi và miễn trừ ngoại giao

Nội dung của quyền ưu đãi và miễn trừ ngoại giao khá đa dạng, bao gồm:

• Quyền không xâm phạm về trụ sở của cơ quan đại diện ngoại giao.
• Quyền không xâm phạm về tài liệu và thư tín ngoại giao.
• Quyền không xâm phạm về thân thể của viên chức ngoại giao.
• Quyền tự do liên lạc.
• Ưu đãi về hải quan và thuế…

Quyền ưu đãi và miễn trừ ngoại giao được ghi nhận trong nhiều hiệp định song phương và đa phương, trong đó điều quan trọng nhất là Công ước Viên năm 1961 về quan hệ ngoại giao, được thông qua tại Hội nghị Viên (Áo) vào ngày 14/6/1961.

Theo quy định của các pháp luật quốc tế, quốc gia tiếp nhận ngoại giao phải đảm bảo các quyền ưu đãi và miễn trừ ngoại giao cho cơ quan đại diện ngoại giao, các viên chức và nhân viên của cơ quan này “không phải để làm lợi ích cho các cá nhân mà nhằm đảm bảo hiệu quả trong việc thực hiện chức năng đại diện cho quốc gia” (đoạn lời nói đầu của Công ước Viên 1961).

Do đó, các viên chức và nhân viên ngoại giao không được lợi dụng quyền ưu đãi và miễn trừ này để thực hiện các hoạt động vượt quá giới hạn cho phép hoặc nhằm chống lại quốc gia tiếp nhận. Trong trường hợp vi phạm, quốc gia tiếp nhận có thể tuyên bố không chấp nhận (persona-non-grata) với người đó.

Hưng Yên Education and Foreign Language Center (HEFC)

Đây là bài viết đã được chỉnh sửa bởi HEFC. Để biết thêm thông tin về các khóa học ngoại ngữ tại HEFC, hãy truy cập vào HEFC.