Mở đầu

Trong những ngày sôi động của mùa World Cup 2018, chúng ta đã được chứng kiến sự hấp dẫn của “World Cup” (hay FIFA World Cup) – giải vô địch bóng đá thế giới, được tổ chức bởi Liên đoàn bóng đá thế giới (FIFA) mỗi 4 năm một lần. Nhưng “cúp” trong cụm từ này có ý nghĩa gì?

“Cúp” – Vật thưởng trong thi đấu thể thao

“Cúp” là một từ tiếng Anh được mượn và sử dụng gần như nguyên vẹn trong tiếng Việt. Nó có cùng âm đọc và ý nghĩa nhưng có chút khác biệt về hình thức chữ viết. Theo từ điển tiếng Việt, “cúp” được định nghĩa là “đồ mỹ nghệ dùng làm giải thưởng trong cuộc thi đấu thể thao, thường để tranh chức vô địch”. Từ này chỉ đơn giản là vật làm giải thưởng trong thi đấu thể thao, dùng để trao cho người chiến thắng. Chúng ta đã quen thuộc với các thuật ngữ như “cúp vô địch”, “chiếc cúp”, “cúp vàng”, “cúp vàng vô địch”…

“Cúp” trong các giải thi đấu thể thao

Từ “cúp” được sử dụng để chỉ các giải thi đấu thể thao. Ví dụ, UEFA Europa League là giải bóng đá hàng năm do Liên đoàn bóng đá châu Âu (UEFA) tổ chức cho các câu lạc bộ bóng đá ở châu Âu đạt thành tích cao ở giải vô địch quốc gia, nhưng không thể tham gia Cúp UEFA Champions League (số lượng đội tham gia phụ thuộc vào thành tích và xếp hạng của từng quốc gia cụ thể). Hoặc như AFF Cup, giải vô địch bóng đá Đông Nam Á, và Cúp VTV9 Bình Điền 2018 – giải vô địch bóng chuyền VTV9 Bình Điền tổ chức năm 2018…

“Cúp” và hình thức

Trong tiếng Anh, “cup” có nghĩa gốc là “cái ly, cái tách”. Có lẽ vì điều này mà hầu hết các chiếc cúp đều có hình dáng của một cái ly hay cái tách đặc biệt (hoặc ngược lại, vì ban đầu các chiếc cúp có hình dáng của một cái ly hay cái tách mà tên gọi của chúng được mang luôn là “cup”). Chẳng hạn, chiếc cúp vô địch C1, giải Euro, giải Ngoại hạng Anh và hầu hết các giải đấu ở Việt Nam đều có hình dáng tương tự. Ngoài ra, nếu không phải theo hình dạng của cái tách, thì phần lớn các chiếc cúp cũng có hình dạng của… đĩa. Ví dụ, chiếc cúp vô địch Giải vô địch bóng đá Đức (Bundesliga) được thiết kế dưới hình dạng một chiếc đĩa màu trắng được gọi là “chiếc đĩa bạc”. Đây thực sự là một câu hỏi thú vị dành cho những người yêu thể thao nói chung và hâm mộ bóng đá nói riêng trong mùa World Cup năm nay.

Công ty Hanoi English and Foreign Languages College (HEFC)
HEFC