Vạn Lý Trường Thành là một trong những bức tường thành nổi tiếng của Trung Quốc được xây dựng từ thế kỷ 5 TCN đến thế kỷ 16. Nhiệm vụ chính của nó là bảo vệ Trung Quốc khỏi những cuộc tấn công của người Hung Nô, Mông Cổ, người Turk và các bộ tộc du mục từ Mông Cổ và Mãn Châu đến.
Vạn Lý Trường Thành tiếng Trung
- Chữ Hán giản thể: 万里长城
- Phồn thể: 萬里長城
- Bính âm: Wànlĭ Chángchéng
- Tiếng Anh: Great Wall of China, có nghĩa là “Thành dài vạn lý”
Vạn Lý Trường Thành có bao nhiêu km?
Hiện có 3 thông tin về chiều dài của Vạn Lý Trường Thành:
- Nghiên cứu từ năm 2009 ước tính công trình này có chiều dài 8.850 km (3.948 dặm Anh).
- Số liệu mới được công bố cho biết Vạn Lý Trường Thành dài 21.196 km.
- Nếu kết nối tất cả các đoạn Trường Thành hiện nay lại với nhau, chiều dài của nó lên tới 56.000 km.
Vạn lý trường thành cao bao nhiêu? rộng bao nhiêu?
- Chiều cao trung bình của tường thành là 7m so với mặt đất.
- Chiều rộng mặt trên của trường thành trung bình từ 5 – 6m.
Vạn Lý Trường Thành ở đâu? ở tỉnh nào của Trung Quốc
Bắt đầu từ Sơn Hải quan trên bờ Biển Bột Hải ở phía đông đến Lop Nur ở phía đông nam Khu tự trị người Duy Ngô Nhĩ tại Tân Cương, Vạn Lý Trường Thành trải dài qua 9 tỉnh và 100 huyện của Trung Quốc.
Thành phố Sơn Hải Quan gần Tần Hoàng Đảo, ở tỉnh Hà Bắc, là điểm bắt đầu của Vạn Lý Trường Thành. Còn điểm cuối phía tây là di tích lịch sử Gia Dục Quan nằm ở phía tây bắc tỉnh Cam Túc, gần biên giới với Sa mạc Gobi và các đảo của Con đường tơ lụa.
Vạn Lý Trường Thành được xây dựng như thế nào?
- Vạn Lý Trường Thành được xây dựng bằng đất và đá từ thế kỷ 5 TCN đến thế kỷ 16.
- Bức tường này không được xây dựng bởi một nhóm, mà là việc ghép nối nhiều đoạn tường thành của các vùng khác nhau đã được xây dựng trong thời Chiến Quốc.
- Trong quá trình ghép nối, các đoạn tường thành được xây dựng bằng đất nền với các tháp canh được xây ở khoảng cách đều nhau.
- Vạn Lý Trường Thành như chúng ta biết hiện nay được xây dựng trong thời nhà Minh, từ năm 1368 đến năm 1640.
- Ước tính có khoảng 25.000 tháp canh đã được xây dựng dọc theo bức tường.
Có năm đoạn thành chính:
- 208 TCN (nhà Tần)
- Thế kỷ thứ 1 TCN (nhà Hán)
- Thế kỷ thứ 7 (nhà Tùy)
- 1138 – 1198 (thời Nam Tống)
- 1368 – 1640 (từ vua Hồng Vũ đến vua Vạn Lịch của nhà Minh)
Ý nghĩa của Vạn Lý Trường Thành: Mục đích Xây
- Mục đích chính của Vạn Lý Trường Thành là bảo vệ Trung Quốc khỏi những cuộc tấn công của người Hung Nô, Mông Cổ, người Turk và các bộ tộc du mục khác từ Mông Cổ và Mãn Châu.
- Ngoài ra, Vạn Lý Trường Thành có các mục đích khác như kiểm soát biên giới, áp đặt thuế đối với hàng hóa vận chuyển theo Con đường tơ lụa, quy định hoặc khuyến khích thương mại và kiểm soát xuất nhập cảnh.
- Vạn Lý Trường Thành còn có chức năng phòng thủ được tăng cường bằng việc xây dựng các tháp canh, doanh trại quân đội và trạm đóng quân. Nó cũng có thể thông qua các phương tiện khói hoặc lửa để báo hiệu nếu có kẻ thù xâm nhập. Thực tế, con đường của Vạn Lý Trường Thành cũng phục vụ như là một hành lang giao thông vận tải.
- Lý do Tần Thủy Hoàng xây dựng Vạn Lý Trường Thành bắt nguồn từ câu nói “Vong Tần giả, Hồ dã” (Tần mất là do Hồ). Tần Thủy Hoàng tưởng rằng chữ “Hồ” chỉ ám chỉ giặc Hồ phương Bắc. Dù người gây ra việc mất nhà Tần là Thái tử “Hồ” Hợi, nhưng di sản mà hoàng đế thống nhất Trung Quốc để lại cũng đã tạo nền móng cho Vạn Lý Trường Thành trong thời kỳ sau này.
- Về mặt quân sự, các bức tường này có ý nghĩa chủ yếu là phân chia ranh giới hơn là công trình phòng thủ có giá trị. Chiến lược quân sự của Trung Quốc không chỉ xoay quanh việc giữ vững những bức tường thành này.
Với sự tranh cãi kéo dài, vào năm 1644, người Mãn Kokes đã vượt qua Vạn Lý Trường Thành bằng cách thuyết phục tướng quan quan trọng là Ngô Tam Quế mở cửa các cánh cổng ở Sơn Hải Quan để cho quân Mãn Châu xâm nhập.
Một số nguồn truyền thuyết kể rằng quân Mãn Châu mất ba ngày mới vượt qua đèo. Sau khi người Mãn Châu chinh phục Trung Quốc, Vạn Lý Trường Thành không còn giá trị chiến lược nữa, chủ yếu là do người Mãn Châu đã mở rộng quyền kiểm soát chính trị của họ, vượt xa triều đại Trung Quốc trước đó.
Đoạn tường thành cuối cùng được xây dựng trong thời nhà Minh thực sự có ích trong việc phòng thủ. Tuy nhiên, những nhà sử học quân sự thường bỏ qua giá trị thực sự của bức tường thành vĩ đại này, nhìn vào số tiền và công sức cần thiết để xây dựng, duy trì và bảo quản.
Vạn Lý Trường Thành đã dẫn đến sự tổn thương không đáng có cho người lao động, những người bị đưa vào làm công việc xây dựng bức tường. Vì có nhiều người đã chết trong quá trình xây dựng, nó đã được gọi là “Nghĩa địa dài nhất Trái Đất”. Ước tính có khoảng một triệu công nhân đã chết trong quá trình xây dựng này.
Hiện nay, Vạn Lý Trường Thành trải qua nhiều tình trạng khác nhau. Một số đoạn gần các điểm du lịch được giữ gìn và thậm chí được xây dựng lại. Tuy nhiên, tại hầu hết các vị trí khác, bức tường bị bỏ mặc và không được sửa chữa. Nhiều phần của nó đã bị phá hủy do nằm chắn trên đường tới các địa điểm xây dựng.
Đồng thời, các bề mặt của tường thành còn bị sơn vẽ graffiti. Một số phần đã bị lụi tàn và nay được sử dụng như khu chơi của người dân địa phương hoặc để khai thác đá làm đường hoặc xây nhà.
Trạng thái hiện tại của Vạn Lý Trường Thành gây tranh cãi và chỉ khoảng 20% trong số đó đang được bảo tồn tốt. Năm 2012, một đoạn dài khoảng 36m của thành bị sụp đổ hoàn toàn.
Một số cửa quan, cửa ải nổi tiếng dọc Vạn Lý Trường Thành
- Sơn Hải quan, nằm ở liên kết giữa tỉnh Hà Bắc và Liêu Ninh, là cửa ải đầu tiên của Vạn Lý Trường Thành.
- Gia Dục quan, còn gọi là Hoà Bình Quan, ở phía tây của Trường Thành.
- Nương Tử quan, còn gọi là Vi Trạch Quan, ở huyện Bình Định, tỉnh Sơn Tây.
- Ngọc Môn quan, ở Tiểu Phương Bàn Thành, phía tây Huyện Đôn Hoàng, tỉnh Cam Túc.
- Biển Đầu quan, ở huyện Biển Đầu, tỉnh Sơn Tây.
- Nhạn Môn quan, ở huyện Đại, tỉnh Sơn Tây.
- Cư Dung quan, ở núi Tử Kinh, huyện Dị, tỉnh Hà Bắc.
Vạn lý trường thành được UNESCO công nhận năm nào?
Vào năm 1987, Vạn Lý Trường Thành đã được UNESCO công nhận là một di sản thế giới. Nó được xếp vào danh sách “Bảy kỳ quan thời Trung cổ của Thế giới”. Tuy nhiên, nó không nằm trong danh sách truyền thống “Bảy kỳ quan thế giới” do người Hy Lạp cổ đại công nhận.
Trên Vạn Lý Trường Thành, có một câu nói trong tiếng Trung: 不到长城非好汉 (Bất đáo Trường Thành phi hảo hán), nghĩa là “Ai không đến Vạn Lý Trường Thành thì không phải là người hùng”. Câu này được khắc trên một tấm bia tại thành.
Vạn lý trường thành nhìn từ vệ tinh
Vạn Lý Trường Thành của Trung Quốc trong một hình radar màu giả chụp từ phi thuyền không gian vào tháng 4 năm 1994.
Có tranh cãi về việc Vạn Lý Trường Thành có thể nhìn thấy từ vũ trụ hay không. Quan điểm rằng nó có thể nhìn thấy từ vũ trụ đã được đưa ra trước những chuyến bay con người vào không gian.
Vạn lý trường thành nhìn từ mặt trăng
Trong cuốn sách “Những kỳ quan thế giới” của Richard Halliburton năm 1938, Vạn Lý Trường Thành được miêu tả là vật nhân tạo duy nhất có thể nhìn thấy từ Mặt Trăng. Tuy nhiên, điều này chỉ là một truyền thuyết và không chính xác.
Thực tế, Vạn Lý Trường Thành không thể nhìn thấy bằng mắt thường từ Mặt Trăng hoặc thậm chí từ quỹ đạo gần Trái Đất. Các khoảng cách này rất xa và chỉ có thể nhìn thấy các cấu trúc lớn hơn, chứ không phải một chi tiết nhỏ như Vạn Lý Trường Thành.
Trên đây là một số thông tin về Vạn Lý Trường Thành. Để tìm hiểu thêm về di sản này và các thông tin hữu ích khác, truy cập vào website HEFC.